Grafika wektorowa to obraz opisany za pomocą figur geometrycznych stworzonych z punktów, linii i krzywych. Największą zaletą tego typu grafiki jest jej jakość. Po zbliżeniu grafiki wektorowej nie pojawi się efekt rozmycia, jak w przypadku innych grafik (np. grafiki rastrowej).

Podczas przygotowywania obrazu masz do wyboru zastosowanie grafiki rastrowej lub grafiki wektorowej. Ta pierwsza sprawdza się tam, gdzie wymagana jest fotorealistyczna dokładność. Druga zaś będzie łatwo-skalowalna oraz będzie pozwalała na bezstratną jakość podczas edycji obazu. Dlatego grafika wektorowa doskonale sprawdza się przy projektowaniu logotypów, ikon, znaków i schematów.

Co to jest grafika wektorowa? W grafice wektorowej wszelkie obrazy tworzone są za pomocą prymitywów, czyli prostych figur geometrycznych. Figury te opisane są przez parametry, które tworzą wektor – stąd nazwa grafika wektorowa.

Co to jest grafika wektorowa?

Grafika wektorowa jest oparta na prymitywach graficznych (składa się z prymitywów) będących matematycznym zapisem konkretnych układów, odległości, proporcji pomiędzy obiektami na dwuwymiarowej (2D) siatce współrzędnych. Prymitywy to elementy obrazu takie jak punkty, z których możemy stworzyć linie a te linie tworzą figury geometryczne, wieloboki, krzywe. Dzięki temu skalowanie takiej grafiki jest bezstratne, oznacza to, że tego typu obrazy możemy powiększać i zmniejszać bez ograniczeń. Czyli edytujący grafikę nie musi się martwić o bezpowrotną, destruktywną zmianę tej grafiki podczas jej edycji.

Grafika wektorowa – zastosowanie

Grafika wektorowy jest przydatny, gdy potrzebna jest wysoka jakości obrazu, której rozmiar można dowolnie zmieniać. Z tego powodu można wykorzystać ją do tworzenia:
•  Druku (wizytówki, ulotki, banery, plakaty);
•  Elementów identyfikacji wizualnej np. logo, herb, flaga;
•  Schematów naukowych i techniczne;
•  Znaków np. drogowych;
•  Map i planów;
•  Materiałów poligraficznych (np. komiksy, katalogi, składniki tekstu, fonty, ikony).

Grafika wektorowa – podstawowe formaty plików

Skąd mamy pewność, że mamy do czynienia z grafiką wektorową?

Format SVG (np. plik o nazwie grafika.svg) – format powszechnie wykorzystywany na stronach internetowych. Pozwala on zapisaniu dowolnej grafiki wektorowej w sposób statyczny i animowany. Do otwarcia nie wymaga konkretnego programu, może być wyświetlony zarówno w programach graficznych jak i przeglądarce stron internetowych czy przeglądarce plików (podgląd zdjęć). Format SVG został stworzony z myślą o stronach internetowych i elektronicznych dokumentach.

Format EPS (np. plik o nazwie grafika.eps) – rozszerzenie dla otwartego, „surowego” pliku graficznego. Nie jest przypisany do żadnego programu graficznego, dlatego większość aplikacji i narzędzi webowych do edycji grafiki wektorowej powinna pozwolić na jej uruchomienie. To w formacie EPS odbiera się zlecenia graficzne (np. projekt logo) lub przekazuje je się dalej do edycji graficznej.

Format PDF (np. plik o nazwie grafika.pdf) – najbardziej popularny format do przesyłania, prezentowania i udostępniania treści tekstowych i graficznych. Bardzo dobry format na potrzeby druku – spłaszczony obraz zachowuje wszelkie dane wektorowe. Jego zaletą jest uniwersalność, ponieważ każdy odbiorca może otworzyć plik PDF nie posiadając specjalistycznego oprogramowania (wystarcza zwykła przeglądarka internetowa).

Grafika wektorowa – typowe możliwości oprogramowania

Podstawowe możliwości oprogramowania służącego tworzeniu i edycji grafik wektorowych:
•  Tworzeni i edycja prymitywów graficznych (podstawowych figur geometrycznych): prostokątów, okręgów, łuków, wielokątów foremnych, wielokątów gwieździstych oraz krzywych.
•  Standardowe atrybuty edycji obiektu: grubość i kolor linii, kolor wypełnienia, przekształcenia rogów np. zaokrąglenie, przekształcenie figur geometrycznych w krzywe. Każdy z stworzonych obiektów (np. prostokąt, okrąg) może mieć zmienioną grubość linii i jej kolor, ale również może zostać wypełniony kolorem.
•  Operacje boolowskie pomiędzy obiektami (jest to tworzenie kształtu nieprymitywnego np. sumując lub odejmując pola przynajmniej 2 obiektów). Do operacji boolowskich zaliczamy – zaznaczenie: części wspólnych, sumy, różnicy obiektów (2 różnych), a także operacje takie jak: XOR (wszystko oprócz wspólnej części) oraz podział względem krawędzi kształtów, które nachodzą na siebie nawzajem.
•  Podział obrazu na warstwy.
•  Wektoryzacja grafik rastrowych (drugi typ grafiki obok grafiki wektorowej). Funkcjonalność uproszczenia obrazu pomijając zbędne detale.

Grafika wektorowa – wady i zalety

ZALETY

+ Skalowalność, możliwość edycji poprzez zmianę parametrów obrazu (np. logo w formie grafiki wektorowej może zostać wykorzystane zarówno do nadruku na drobnej smyczy, jak i na wielkoformatowym bilbordzie, bez strat w jakości obrazu).

+ Bardzo mały rozmiar plików w przypadku obrazów niefotorealistycznych.

+ Prostota tworzenia obrazów, w tym większa kontrola nad wyglądem i położeniem obiektów. Podczas edycji obrazka zapisanego w formacie wektorowym poszczególne obiekty można modyfikować niezależnie od pozostałych.

+ Łatwa konwersja (eksport) do grafiki rastrowej (drugi typ grafiki obok grafiki wektorowej).

WADY

 – Konieczność posiadania specjalistycznego oprogramowania do tworzenia i obróbki obrazów.

– Bardzo duża złożoność pamięciowa dla obrazów fotorealistycznych.

– Tworzone w niej rysunki nie nadają się do przedstawiania realnej rzeczywistości.

– Mniejsze możliwości edycji względem grafiki rastrowej (drugi typ grafiki obok grafiki wektorowej). Dużo trudniej jest przekonwertować obraz rastrowy na wektorowy niż odwrotnie, ponieważ wymaga to większej mocy obliczeniowej urządzenia.

Grafika wektorowa – oprogramowanie

Adobe Ilustrator – płatny program od firmy Adobe. Jest to najpopularniejszy narzędzie pozwalające edytować i tworzyć różnego rodzaju obrazy. W celu skorzystania z programu należy wykupić subskrypcje miesięczną bądź roczną.

CorelDRAW – płatny program pozwalający tworzyć skomplikowane rysunki, ulotki, opakowania i wielostronicowe publikacje.

Affinity Designer – płatny program od firmy Serif. W celu skorzystania z programu należy dokonać jednorazowej opłaty na ten program – w zamian otrzymujemy dożywotnią licencję.

Inkscape – najbardziej popularny i najlepszy program bezpłatny na rynku (również do użytku komercyjnego).