Sposób uczenia uległ dużym zmianom na przestrzeni lat. Obecnie jeśli chcesz tworzyć szkolenia, które będą efektywne, musisz przygotować się do działania w świecie, w którym niezbędną wiedzę ludzie chcą otrzymać wtedy, kiedy jest im potrzebna lub wtedy, kiedy akurat mają czas i ochotę na naukę, a nie wtedy, kiedy ktoś ma ochotę tę wiedzę im przekazywać.

Żyjemy w czasach „rozrywki na żądanie”. Dlatego konieczne są zmiany metod uczenia. Nowe narzędzia, takie jak notebooki, smartfony, a przede wszystkim dostępność Internetu również „prowokują” nowe metody uczenia, np. e-learning. Nie oznacza to, że spotkanie twarzą w twarz z „żywym nauczycielem” i innymi uczniami w trakcie stacjonarnego szkolenia straciło na wartości. Nie może to już być jednak jedyna i główna metoda uczenia.  Połączenie różnych metod uczenia: zwykłych, tradycyjnych zajęć „w klasie” ze szkoleniami e-learningowymi to blended learning.

Czym jest blended learning?

Blended learning w tradycyjnym rozumieniu oznacza taką organizację uczenia, w której część szkolenia w tradycyjnej formie („w klasie”) zostaje zastąpiona przez różne rodzaje aktywności przez Internet (np. e-learning).

Definicyjne blended learning z jednej strony jest to mieszanie kontekstów, w których się uczymy (sami/w grupie/w pracy/w domu), a z drugiej zmienianie mediów przy których użyciu będziemy się komunikować (spotkanie, webinar, zajęcia e-learning), a także mieszanie podejść, do uczenia się, czy chociażby „urządzeń/narzędzi”  może czynić szkolenie, tak efektywnym jak to tylko możliwe.

Założenie zasadnicze tej formy nauki jest jedno – uczestnik szkolenia część wiedzy przyswaja samodzielnie, za pomocą interaktywnych szkoleń, a w trakcie spotkań z trenerem i innymi uczestnikami pogłębia wiedzę i ćwiczy wybrane umiejętności.

Formy blended learning

Stosując blended learning w uczeniu innych, możesz wykorzystywać różnorodne jego formy. Bardzo popularnymi i często stosowanymi są:

Klasyczny blended learning – kombinacja asynchronicznego e-learningu, polegającego na samodzielnym uczeniu się (w dowolnym czasie i tempie kontrolowanym przez uczestnika, przez Internet lub intranet), z tradycyjnymi zajęciami w klasie pod kierunkiem trenera.

E-learning synchroniczny i asynchroniczny – połączenie uczenia się samodzielnego, asynchronicznego, z uczeniem synchronicznym. Uczestnik samodzielnie realizuje szkolenia e-learningowe oraz odbywa sesje szkoleń synchronicznych za pomocą różnych narzędzi komunikacji.

E-learning z mentoringiem i tutoringiem oraz uczeniem społecznościowym – uczestnik samodzielnie zdobywa wiedzę i umiejętności, a jego postępy są monitorowane przez prowadzących szkolenie. Zapewniony jest zdalny kontakt z trenerem (tutorem). Uczestnik jest motywowany do kończenia szkoleń przez mentorów (poprzez komunikację internetową lub telefonicznie). Może też posługiwać się narzędziami komunikacji i wspólnej pracy – czy to do kontaktu i współpracy z innymi uczestnikami, czy do kontaktu z tutorem.

Uczenie sformalizowane i nieformalne – połączenie szkoleń w formie zorganizowanej (klasycznych lub e-learningowych), z nauką przy pomocy instrukcji, materiałów, notatek.

Jeśli firma jest w stanie zapewnić metody i narzędzia do uwspólniania takiej nieformalnej wiedzy, nabywanej i tworzonej w trakcie wykonywania zadań w pracy, może to stać się znakomitym uzupełnieniem klasycznych szkoleń.

Połączenie szkoleń „na wymiar” ze szkoleniami „z półki” – połączenie szkoleń na zamówienie ze szkoleniami gotowymi. Szkolenia gotowe mogą być tańsze, ale nie są przystosowane do szczególnych potrzeb organizacji. Łącząc tego typu ogólne szkolenia ze specjalistycznymi kursami, przygotowanymi stosownie do wymagań firmy, można osiągnąć wartościowe i kompleksowe programy.

Połączenie uczenia i pracy – dostępność treści szkoleniowych bezpośrednio w środowisku pracy powoduje, że nie sposób tak łatwo oddzielić nauki od pracy. Wykonywanie codziennych zadań rodzi potrzeby szkoleniowe, które można zaspokajać bez odchodzenia od swojego biurka. Uczenie się, czy to za pomocą szkoleń e-learning, czy dzięki dostępnym materiałom, przenosi się bezpośrednio na sposób wykonywania zadań.

Blended learning – sposoby i możliwości nauki

Blended learning to nie jedna metoda, to całe spektrum możliwości, które możesz wykorzystać w zależności od potrzeb szkoleniowych. Wyróżnić możemy dwa podstawowe sposoby nauki blended learning:

Nauczanie synchroniczne – oznaczają, że trener i uczestnicy znajdują się w tym samym miejscu o tym samym czasie (np. w sali komputerowej). Możliwe są też szkolenia synchroniczne online (np. w domu przed komputerem stacjonarnym lub laptopem). Szkolenia na ogół odbywają się w grupie, co umożliwia interakcje między uczestnikami.

Nauczanie asynchroniczne –  zrywa z jednością czasu trenera i uczestnika. Na ogół przyjmują formę interaktywnych szkoleń e-learning, przeprowadzanych za pomocą platformy edukacyjnej, dzięki której organizator szkolenia może zarządzać dostępem do szkoleń i śledzić postępy uczestników. Jako szkolenia asynchroniczne można też traktować różne rodzaje treści uczących – np. nagrania wystąpień z konferencji czy tradycyjnych szkoleń, materiały prezentacyjne, filmy edukacyjne itd.  W przeciwieństwie do innych treści edukacyjnych, szkolenia e-learning są interaktywne, czyli przekazują uczestnikowi informację zwrotną.

Blended learning to rozmaite formy nauczania, które mogą być dostarczane w różny sposób – nie tylko szkolenia e-learning (tzw. kursy online) i tradycyjne wykłady. To także wiele innych metod przekazywania wiedzy za pomocą Internetu, które można dostosować do różnych potrzeb nauki uczestników.

Formy nauki blended learning mogą uwzględniać nauczanie:

– w sposób tradycyjny w klasie:
• wykłady,
• dyskusje,
• demonstracje,
• warsztaty praktyczne,
• grupowe rozwiązywanie problemów,
• odgrywanie ról,
• burze mózgów,

– w sposób nowoczesny e-learningowy:
• interaktywne szkolenia e-learning,
• webinaria,
• blogi,
• fora,
• czaty,
• narzędzia społecznościowe online,

Nauczanie w formie blended learning stosowane w odpowiedni sposób dale możliwość słuchaczom uczenia się we własnym tempie, a także w miejscu i czasie, które im odpowiadają. Ponadto, mają oni możliwość wzięcia odpowiedzialności za swoją naukę. Prawdopodobnie jednak największą zaletą kursów nauczania
komplementarnego jest to, że sytuują uczących się w centrum procesu nauczania i uczenia się.

Magia szkoleń mieszanych polega przede wszystkim na właściwym dopasowaniu zawartości szkolenia i metod jego realizacji do odbiorców i celów szkoleniowych jakie mają zostać osiągnięte.