Specjaliści i metodycy kształcenia w sieci informują jasno – użytkownicy Internetu zapamiętują tylko 10% z tego co czytają, 20% z tego co słyszą i aż 90% z tego co robią, nawet jeśli jest to symulacja. Ponadto jak wynika z badań, aż 80% osób chciałoby, aby ich praca lub nauka bardziej przypominała grę niż tradycyjne zajęcie.

Gra jest zamkniętą całością, ma swój początek, przebieg i zakończenie. Uczestnicy gry są nastawieni na osiągnięcie wygranej. Główną przesłanką wykorzystania gry w procesie uczenia jest osiągnięcie wzrostu motywacji i zaangażowania.  Ponadto mechanizmy stosowane w grach – wprowadzane do działań edukacyjnych, mogą wpłynąć na stymulację kreatywności, systematyczności i samozaparcia wielu osób biorących czynny udział w procesie nauki. Zastosowanie tak rozumianej metodyki nauczania określa się grywalizacją.

Czym jest grywalizacja – gamifikacja w edukacji

Gamifikacja lub grywalizacja – nazywana również gryfikacja to świadome i celowe wykorzystanie mechanizmów stosowanych przy projektowaniu gier w celu aktywizowania, motywowania i lojalizowania wybranej grupy uczestników. Gamifikacja w edukacji zakłada wykorzystanie jednego lub kilku elementów gry w procesie nauki i postrzegana jest jako zbiór strategii, taktyk i produktów, których zastosowanie pozwala na osiągnięcie celów edukacyjnych.

Stosując grywalizację w szkoleniach w formie stacjonarnej i e-learning zmieniamy czynności, które nie są specjalnie atrakcyjne, w takie, które trwale przyciągają uwagę użytkownika, i tworzą zabawę z czegoś, co zazwyczaj z zabawą ma niewiele wspólnego. Dodatkowo wykorzystują elementy gier w kontekstach, które nie są związane z grami, po to, by zmotywować internautę do wykonywania określonych aktywności.

Aby w pełni zrozumieć, czym jest grywalizacja, możemy określić kilka kryteriów, które musi spełnić:

• cel – musi zrealizować założony wcześniej cel, np. utrzymanie motywacji realizacji kursu lub naukę konkretnego zagadnienia,
• emocje – ma sprawić frajdę i dawać satysfakcję z wykonywanych wyznaczonych aktywności,
• mechanika gier – musi wykorzystywać mechanizmy znane z gier, jak np. nagradzanie, przekazanie informacji zwrotnej, użycie elementu zaskoczenia, rywalizowanie, zwyciężanie,
• jest życiowa – musi dotyczyć elementów wywodzących się z prawdziwego życia, które normalnie nie są związane z grami,
• motywacja – ma zwiększać motywację i zachęcać do wykonywania konkretnych czynności.

Gamifikacja w edukacji musi być dobrze zaprojektowana

Wykorzystanie grywalizacji w procesie edukacji może przynieść wiele korzyści związanych ze zwiększeniem zaangażowania uczących się w proces własnego rozwoju. Jednak by taki efekt osiągnąć grywalizacja powinna być dobrze zaprojektowana.

Projektowane gry powinny zapewniać społeczne uznanie i różnego rodzaju nagrody w środowisku graczy. Poziomy będące wyznacznikiem statusu uczestnika gry, ukazują jego miejsce w rankingu względem innych graczy, co motywuje do dalszej gry.

Wskazane jest, aby okresowo wprowadzać zmiany w grze. Wszystko po to aby zapobiec monotonii i znużeniu uczestników procesu nauki. Dobrym pomysłem jest zastosowanie wyzwań, które są losowymi lub wynikającymi z fabuły różnymi ścieżkami zadań, których realizacji należy się podjąć w celu otrzymania punktów lub wejścia na wyższy poziom gry. Takie działania wprowadzają element niepewności i zaskoczenia w grze, co bezpośrednio może wpłynąć na poziom satysfakcji podczas gry.

Zalecane jest, by rezultaty użytkownika gry były mierzalne. Odznaczenia pokazujące, z jakimi wyzwaniami zmierzył się gracz i jakie miał osiągnięcia (służą sprawianiu przyjemności i dawaniu satysfakcji).

Należy także pamiętać, że przystąpienie do projektu grywalizacji, szczególnie w pierwszym etapie jego wprowadzenia, powinno być dobrowolne. Użytkownik taką formę nauki powinien traktować jako alternatywę do klasycznego uczenia się.

Badania pokazują, że dla uzyskania najlepszych rezultatów wykorzystania gamifikacja w edukacji – gra powinna spełniać kilka istotnych warunków:

– warunek wygranej – użytkownik powinien wiedzieć kiedy wygra;
– cel, czyli co gracz ma osiągnąć, aby wygrać (niekoniecznie jeden raz);
– akcję, czyli działanie, którego oczekujemy od gracza w konkretnym momencie;
– przeszkody, czyli trudności, które gracz napotka przy próbie osiągnięcia celu;
– reguły i ograniczenia, na które gracz powinien zwracać uwagę podczas gry.

Gry nie są rozrywką dlatego, że są grami, są rozrywką dlatego, że są dobrze zaprojektowane.